Luật xác suất trong giao dịch – Bí mật giao dịch

Hầu hết các nhà giao dịch đều quen thuộc với việc xem xét rủi ro và lợi nhuận như một phần của hệ thống giao dịch. Đây thực sự là những yếu tố rất quan trọng, nhưng một yếu tố quan trọng không kém chính là xác suất của một giao dịch thành công dựa trên điều kiện thị trường. Đây là phần thứ ba quan trọng trong phương trình của một nhà giao dịch thành công.

Tâm lý và xác suất trong giao dịch

Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng tâm trí con người có thể đánh lừa chính mình khi đánh giá xác suất thành công của một giao dịch. Trước khi đặt lệnh, chúng ta có xu hướng khách quan hơn trong việc đánh giá khả năng thắng. Nhưng một khi đã vào lệnh, tâm trí lại khiến chúng ta tin rằng xác suất thắng cao hơn thực tế.

Điều này có thể dẫn đến những giao dịch thua lỗ lớn hoặc chuỗi thua liên tiếp, và hiện tượng này được gọi là thiên kiến xác nhận (confirmation bias) trong giới giao dịch.

Luật xác suất trong giao dịch

Thông thường, khi tin vào điều gì đó, chúng ta mặc định rằng nó đúng 100% cho đến khi bị chứng minh ngược lại. Nhưng giao dịch không hoạt động theo cách này. Trong giao dịch, xác suất thành công của một lệnh thường nằm trong khoảng 40%-60%, tùy thuộc vào điều kiện thị trường và thời điểm giao dịch.

• Một nhà giao dịch có thể chỉ thắng 40% số lệnh nhưng vẫn kiếm được lợi nhuận nếu biết cách quản lý giao dịch đúng cách.
• Một nhà giao dịch có thể thắng 80% số lệnh nhưng vẫn thua lỗ nếu quản lý giao dịch kém.

Thực tế, bất kỳ ai cũng có thể giao dịch theo cả hai hướng và thắng 90% thời gian nếu biết cách quản lý lệnh tốt. Tuy nhiên, điều này rất khó thực hiện, đặc biệt là về mặt tâm lý.

Do đó, chúng ta cần chấp nhận rằng xác suất thắng của một lệnh bất kỳ luôn nằm trong khoảng 40%-60% tùy theo thị trường. Điều này cũng có nghĩa là chúng ta sẽ thất bại 40%-60% số lần.

Điều quan trọng là chúng ta phải biết cách đánh giá thị trường và ước tính xác suất thành công của từng lệnh. Là 40%, 50% hay 60%? Nó không bao giờ là 100%.

Bạn muốn đúng hay muốn có lợi nhuận?

Như tôi đã nói trước đây, con người thích được đúng và ghét bị sai. Vì vậy, khi thua 50% số lệnh, chúng ta cảm thấy như mình thất bại. Điều này là do chúng ta gắn việc “đúng” với giao dịch thành công và “sai” với giao dịch thua lỗ.

Não bộ có xu hướng nói với chúng ta rằng nếu liên tục bị sai, chúng ta là người “kém cỏi”. Điều này tạo ra niềm tin hạn chế, khiến chúng ta nghĩ rằng mình không thể làm được.

Nhưng nếu chúng ta có một cái nhìn giáo dục và khách quan, thì một hệ thống giao dịch có thể tạo ra cơ hội giao dịch thành công với xác suất 40%-60% nếu chúng ta biết cách bỏ qua những tín hiệu giả mà thị trường đưa ra. Một cơ hội giao dịch tốt không phải là giao dịch có tỷ lệ thắng cao, mà là giao dịch có tỷ lệ lợi nhuận trên rủi ro (reward-to-risk) tốt.

Bất kỳ ai cũng có thể vào lệnh với rủi ro cao hơn nhiều so với lợi nhuận tiềm năng và thắng 80% thời gian, nhưng như vậy họ vẫn sẽ không có lợi nhuận.

Vậy, bạn muốn đúng hay muốn có lợi nhuận?
Bạn nên chọn có lợi nhuận.

Hệ thống giao dịch và niềm tin

Tin vui là chúng ta có thể đúng 100% thời gian mà vẫn có lợi nhuận. Đúng trong giao dịch có nghĩa là tuân theo hệ thống giao dịch của mình. Chính hệ thống sẽ quyết định xác suất và tỷ lệ lợi nhuận trên rủi ro của giao dịch.

Hệ thống cũng nên giúp chúng ta kiểm soát niềm tin. Không quan trọng là chúng ta thấy gì trên biểu đồ. Nếu hệ thống báo hiệu lệnh, thì chúng ta vào lệnh. Nếu không có tín hiệu, thì không giao dịch.

Khi chúng ta vào lệnh theo hệ thống, chúng ta phải chấp nhận rằng đó có thể là một lệnh thua. Nếu lệnh đó thua, điều đó không có nghĩa là chúng ta sai, mà chỉ là một phần của xác suất giao dịch. Nếu chúng ta thực hiện 10 lệnh giống nhau và làm theo hệ thống một cách kỷ luật, nếu hệ thống đó tốt, chúng ta sẽ có lợi nhuận.

Đây chính là cách để đối phó với các lệnh thua và kiểm soát niềm tin trong giao dịch:
Có một hệ thống tốt và kiên trì tuân thủ nó.

Bài tập

Dưới đây là một bài tập cho bạn:

• Nếu bạn đã có hệ thống giao dịch được viết ra, hãy lấy nó ra.
• Nếu bạn chưa có, hãy dừng lại ngay bây giờ và viết nó ra.

Sau đó, hãy kiểm tra lại hệ thống và xem xét các niềm tin trong đó:

• Những niềm tin nào có trong hệ thống?
• Đó là sự thật hay chỉ là niềm tin chủ quan?
• Chúng có thể sai không?
• Chúng hỗ trợ hay cản trở bạn?

Ghi lại những gì bạn phát hiện ra.

Nhiều nhà giao dịch có kinh nghiệm không bao giờ thực hiện bài tập này. Họ tạo ra hệ thống khi còn là người mới, dựa trên những kinh nghiệm và niềm tin ban đầu. Khi họ trở nên có kinh nghiệm hơn, họ vẫn tiếp tục sử dụng hệ thống cũ mà không điều chỉnh nó dựa trên kiến thức mới. Nếu họ xem xét lại hệ thống và thay đổi nó theo kinh nghiệm mới, họ có thể tăng lợi nhuận lên đáng kể.

Bạn có niềm tin nào muốn thay đổi không?
Đó chính là điều chúng ta sẽ làm trong các phần tiếp theo của loạt bài này.

Nếu bạn vẫn đang tìm kiếm một hệ thống giao dịch giúp bạn có lợi nhuận, hãy tham gia khóa học giao dịch trực tuyến của chúng tôi. Khóa học sẽ dạy bạn cách nhận diện cơ hội giao dịch, đọc thị trường và cung cấp cho bạn hệ thống giao dịch tùy chỉnh mà bạn có thể áp dụng ngay lập tức.